Κρίσεις και Διαταραχή Πανικού. Τι είναι και πώς αντιμετωπίζονται

Όλο και περισσότεροι είναι οι άνθρωποι που παρουσιάζουν στις μέρες μας,  τις λεγόμενες "κρίσεις πανικού".

Τι είναι λοιπόν η κρίση πανικού και πού μπορεί να οφείλεται;

Κλινική Εικόνα.

Η "προσβολή" πανικού όπως χαρακτηρίζεται ιατρικά, αποτελεί μία αιφνίδια κρίση έντονου άγχους, δυσφορίας και ψυχικού φόβου, η οποία κρατάει για σύντομο χρονικό διάστημα και κλιμακώνεται μέσα σε διάστημα δέκα (10) λεπτών.

Τα συμπτώματά της χωρίζονται σε ψυχολογικά και σωματικά:

1. Ψυχολογικά: κυριαρχεί το αίσθημα απώλειας ελέγχου του μυαλού, φόβος επικείμενου θανάτου ή τρέλας και συχνά εμφανίζεται ένα αίσθημα ότι το πρόσωπο χάνει τον έλεγχο της πραγματικότητας.
2. Σωματικά: είναι πολύ συχνό να παρουσιάζονται αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία, εφίδρωσή, δυσκολία στην αναπνοή, μουδιάσματα, καθώς κι αστάθεια.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε εδώ ότι μια προσβολή πανικού δεν συνεπάγεται αυτονόητα τη διάγνωση της διαταραχής πανικού.Μπορεί να εμφανιστεί σε όλους τους ανθρώπους σε ακραίες καταστάσεις και να υποχωρήσει από μόνη της, αλλά μπορεί και να εντάσσεται στα πλαίσια άλλων ψυχικών διαταραχών.

Αντιθέτως, για να ενταχθεί μια προσβολή πανικού στην διαταραχή πανικού, η οποία είναι αγχώδης διαταραχή και χρήζει θεραπείας, θα πρέπει να υπάρχουν τα παρακάτω:

1. Επαναλαμβανόμενες και αιφνίδιες κρίσεις πανικού από τις οποίες τουλάχιστον μία και για διάστημα ενός μήνα το λιγότερο, να δημιουργεί επιμονή ανησυχία σε σχέση με την επανάληψή της, να υπάρχει δηλαδή το λεγόμενο "άγχος αναμονής". Με άλλα λόγια, θα πρέπει να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, κατά τον οποίον η μία κρίση πανικού θα "αγχώνει" για την ύπαρξη επόμενης.
2. Το άγχος αναμονής έχει να κάνει και με τις επιπτώσεις της προσβολής πανικού, πιο συχνά υπάρχει φόβος για επικείμενη τρέλα ή θάνατο.
3. Εξαιτίας όλων αυτών υπάρχει σημαντική αλλαγή στη συμπεριφορά του ατόμου. Εμφανίζονται οι λεγόμενες "συμπεριφορές αποφυγής". Για παράδειγμα, μπορεί να μη θέλει κανείς να βγει απ' το σπίτι, να βρεθεί με άλλα άτομα, κλπ.

Ο αριθμός των κρίσεων πανικού σε αυτή την διαταραχή μπορεί να κυμαίνεται από λίγες προσβολές πανικού στη διάρκεια ενός χρόνου, αλλά μπορεί να φτάσει και σε σημείο να υπάρχουν αρκετές προσβολές πανικού κατά τη διάρκεια μιας μέρας.

Η διαταραχή πανικού, συχνά συνοδεύεται από αγοραφοβία, δηλαδή φοβία να μείνει κάποιος μόνος του σε χώρους όπου θα ήτανε δύσκολη η διαφυγή σε περίπτωση κρίσης πανικού.Για παράδειγμα, μπορεί να φοβάται να μένει κανείς μόνος σε μέρη όπως το μετρό, το θέατρο κ.λ.π, όπου δηλαδή υπάρχει πολύς κόσμος.Αυτή η μορφή, είναι και η πιο δύσκολη, καθώς συχνά έχει σοβαρές επιπτώσεις που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς και την λειτουργικότητά του.

Επιδημιολογία - Πρόγνωση:

Σχετικά με επιδημιολογικά δεδομένα, υπολογίζεται ότι 3,5% του γενικού πληθυσμού παρουσιάζει διαταραχή πανικού. Η αναλογία κυμαίνεται απο διπλάσια έως τριπλάσια στις γυναίκες, σε σχέση με τους άντρες.Η έναρξη, τοποθετείται στα τελευταία χρόνια της εφηβείας και κατά την αρχή της ενήλικης ζωής. Τα δεδομένα που υπάρχουν μέχρι στιγμής για την πρόγνωση υπολογίζουν ότι οι μισοί περίπου ασθενείς συνεχίζουν να έχουν ήπια συμπτώματα, το 30-40%  δεν έχουνε καθόλου συμπτώματα, ενώ ένα 10-20% συνεχίζει να έχει σοβαρού βαθμού συμπτωματολογία.

Συννοσηρότητα.

Μπορεί να εμφανιστεί ταυτόχρονα κατάθλιψη, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, ενώ συχνή είναι η χρήση αλκοόλ και τοξικών ουσιών από τους ασθενείς αυτούς, σε μια απόπειρα "αυτοίασης" του άγχους.

Θεραπεία.

Η θεραπεία είναι η φαρμακευτική με αντικαταθλιπτικά και βενζοδιαζεπίνες, ιδίως κατά την πρώτη φάση και ψυχοθεραπευτική, αναλόγως την περίπτωση.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουνε οι ασθενείς, ότι κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων και ιδιαίτερα των πρώτων ημερών της θεραπείας τους με αντικαταθλιπτικά, μπορεί να παρουσιαστούν συμπτώματα όπως εφίδρωση και ταχυκαρδία, τα οποία μπορεί να εκληφθούν ως επιδείνωση της κλινικής εικόνας της διαταραχής κι οι αθενείς να θελήσουν να διακόψουν την αγωγή καθώς αισθάνονται ότι δεν τους βοηθάει.Τα συμπτώματα όμως αυτά είναι παροδικά και υποχωρούν συνήθως μετά την πρώτη εβδομάδα χορήγησης. Από τη τρίτη εβδομάδα και μετά, ξεκινούν να φαίνονται τα πρώτα αποτελέσματα των αντικαταθλιπτικών στο άγχος, τα οποία σε αντίθεση με τις βενζοδιαζεπίνες ("ηρεμιστικά"), έχουν πιο μόνιμο κι ουσιαστικό αποτέλεσμα.