Η Κατάθλιψη στην Τρίτη Ηλικία

Με την πάροδο των χρόνων είναι συνηθισμένο κάποιοι άνθρωποι να γίνονται εσωστρεφείς και να αποσύρονται από τις κοινωνικές τους δραστηριότητες, επιλέγοντας την παραμονή τους στο σπίτι. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε λόγω της έκπτωσης των σωματικών λειτουργιών άρα και της πρόσθετης κούρασης και μειωμένης φυσικής αντοχής, αλλά κυρίως λόγω κακής – πολλές φορές καταθλιπτικής διάθεσης. Πράγματι παρατηρούμε ότι στην ομάδα των ηλικιωμένων ατόμων είναι πολύ συχνή η εμφάνιση κατάθλιψης καθώς και άλλων συναισθηματικών διαταραχών και δυσκολιών στη μνήμη.

Επιπλέον στην τρίτη ηλικία τα άτομα κατακλύζονται συχνά από αρνητικές σκέψεις, οι οποίες οδηγούν σε δυσκολίες στον ύπνο και έναρξη της ημέρας με κακή διάθεση. Κάθε αρνητική σκέψη οδηγεί σε αρνητικά συναισθήματα που με τη σειρά τους προκαλούν ακόμη περισσότερη κακή διάθεση με αποτέλεσμα να δημιουργείται έτσι ένας φαύλος κύκλος.

Αίτια εμφάνισης κατάθλιψης στην Τρίτη Ηλικία

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες για την εμφάνιση κατάθλιψης στην τρίτη ηλικία είναι ο θάνατος αγαπημένων προσώπων, η συνταξιοδότηση, η μοναξιά και η έλλειψη ενδιαφερόντων.

Γενικότερα θα λέγαμε ότι η ζωή των ηλικιωμένων ατόμων χαρακτηρίζεται από συνεχείς απώλειες. Η απώλεια ρόλων που είχαν αναλάβει στη ζωή τους, όπως είναι ο ρόλος του γονέα ή του εργαζομένου, η απώλεια φίλων, συγγενών και άλλων σημαντικών προσώπων, η απώλεια των ικανοτήτων του σώματος κ.α. Ταυτόχρονα ένα άτομο τρίτης ηλικίας αρχίζει να σκέφτεται τον δικό του θάνατο, κάνοντας ταυτόχρονα απολογισμό στη ζωή του και νιώθοντας ικανοποίηση για όσα έζησε ή αντίθετα απογοήτευση για όσα δεν κατάφερε να πετύχει ή για όσα θεωρεί ότι έκανε λάθος. Όλα αυτά δύνανται να επιβαρύνουν την ψυχολογία του και να οδηγήσουν ακόμα και σε κατάθλιψη. Αν προσθέσουμε στην εξίσωση και την μοναχική ζωή, η οποία παρατηρείται πολύ συχνά σε αυτή την ηλικία τότε, δεν είναι παράξενο γιατί τα άτομα αυτά οδηγούνται σε απραξία και απομόνωση.

Τέλος είναι σημαντικό να τονίσουμε το γεγονός, ότι τα ηλικιωμένα άτομα οδηγούνται σε περιθωριοποίηση και από τον κοινωνικό περίγυρο. Πολλές φορές θεωρούνται “βάρος”, με αποτέλεσμα να παραβλέπονται οι πραγματικές τους ανάγκες και να μη τους δίνεται η απαραίτητη προσοχή.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης

Τα συμπτώματα ποικίλουν από αδιαφορία και απάθεια, έλλειψη θέλησης και απώλειας ενδιαφέροντος στη ζωή, διαταραχές ύπνου και μείωση της όρεξης. Επίσης ο ηλικιωμένος μπορεί να νιώθει πως τίποτα στη ζωή του δεν του προσφέρει χαρά και να ξεσπά συχνά σε κλάματα.

Συνέπειες

Μια από τις πιο σοβαρές συνέπειες είναι η μείωση των γνωστικών λειτουργιών όπως η δυσκολίες μνήμης και αδυναμία σκέψης. Η αίσθηση ανασφάλειας διογκώνεται και το άτομο αδυνατεί να λειτουργήσει και να ανταποκριθεί στην καθημερινότητα του.

Τρόποι αντιμετώπισης

Προκειμένου να βοηθήσουμε τους ηλικιωμένους να αποφύγουν την κατάθλιψη θα πρέπει να τους τονίσουμε πως είναι σημαντικό να επικεντρώνονται στα θετικά της ζωής. Να προσπαθούν να διατηρούν καλές οικογενειακές σχέσεις, να αποφεύγουν τη μοναξιά και να βρίσκουν τρόπους να αισθάνονται χρήσιμοι όπως με την ενασχόληση με τα εγγόνια ή το να ξεκινήσουν ένα νέο χόμπι π.χ. χειροτεχνία ή χορό. Επιπλέον μια ήπια σωματική άσκηση όπως περπάτημα και η έλλειψη καταχρήσεων οδηγούν σε καλύτερη ποιότητα ζωής και μειώνουν των αριθμό των αρνητικών σκέψεων.

Επιπλέον στην τρίτη ηλικία οι αρνητικές σκέψεις και η ανασφάλεια αποτελούν το πιο συνηθισμένο πρόβλημα των ατόμων και είναι πολύ σημαντικό το οικογενειακό περιβάλλον να σταθεί δίπλα στον ηλικιωμένο να αναγνωρίσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης και να βοηθήσει με κάθε δυνατό τρόπο. Εάν θεωρείτε απαραίτητο επικοινωνήστε με το γιατρό σας η ζητήστε να έρθετε σε επαφή με αρμόδιες υπηρεσίες ώστε να γίνει αξιολόγηση της κατάστασης ώστε το ηλικιωμένο άτομο να δεχτεί τη βοήθεια που χρειάζεται.

Είναι κατανοητό πως η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί στη ζωή ενός ηλικιωμένου λόγω του συγκεκριμένου τρόπου ζωής του όπως είναι η μοναχική ζωή ή και συγκεκριμένων συμβάντων όπως ένας θάνατος στο κοντινό του περιβάλλον οπότε είναι σημαντικό να την αναγνωρίσουμε έγκαιρα και να αναζητήσουμε λύση άμεσα.